یکی از مهمترین چالش‌های شهرهای بزرگ برای داشتن هوای پاک، استفاده از سیستم میکروموبیلیتی است. تغییرات دنیای امروز نشان می‌دهد که شهروندان به یک شبکه نامحدود از وسایل نقلیه و سیستم تردد متفاوت نیاز دارند. این در حالی است که هر روز، خودروها، اتوبوس‌ها و سایر روش‌های حمل و نقل ردپای دائمی خود را بر محیط زیست باقی می‌گذارند. ما در این مقاله با شما درباره حمل و نقل سازگار با محیط زیست و روش‌های اجرایی آن صحبت می‌کنیم.
کوتاه از سیستم حمل و نقل سنتی
حدود یک چهارم از انتشار کربن جهانی، به دلیل فرایند حمل و نقل اتفاق می‌افتد. آمارها نشان می‌دهند که سیستم‌های سنتی تردد، عامل اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند. تحقیقی در سال 2011 همچنین نشان داده است که 23 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای از وسایل نقلیه ناشی می‌شود. در کنار آلودگی هوا، هزینه‌های اجتماعی حمل‌ونقل مثل تصادفات جاده‌ای، نداشتن تحرک فیزیکی، اتلاف وقت و آسیب‌پذیری در برابر افزایش قیمت سوخت نیز اتفاق می‌افتد.
این تأثیرات منفی به طور نامتناسبی تمام گروه‌های اجتماعی را در بر می‌گیرد. به ویژه افرادی که کمتر از دیگران رانندگی می‌کنند و ترجیح می‌دهند بدون وسیله نقلیه رفت و آمد کنند. هزینه‌های اقتصادی از دیگر عوارض سیستم حمل و نقل سنتی است. ازدحام و ترافیک، باعث اتلاف وقت و کاهش سرعت تحویل کالا و خدمات شده و به تحمیل هزینه‌های اقتصادی منجر می‌شود. به نظر می‌رسد که هدف حمل‌ونقل سنتی، بهبود وضعیت تردد به‌ویژه برای وسایل نقلیه است و ممکن است جوانب مختلف را به‌اندازه کافی در بر نگیرد.
چرا حمل و نقل هوشمند؟
پیش بینی می‌شود که تا سال 2030، تردد مسافران از 80 هزار میلیارد کیلومتر فراتر خواهد رفت و حجم حمل و نقل در سطح جهان 70 درصد رشد خواهد کرد. در کشورهای در حال توسعه مانند هند، چین، آفریقای جنوبی و آسیای جنوب شرقی، میلیاردها نفر از مردم انتظارات بالاتری نسبت به سبک زندگی و شیوه‌های رفت و آمد خواهند داشت.
هدف واقعی حمل‌ونقل هوشمند، دسترسی راحت و سریع افراد به کار، تحصیل، کالا و خدمات است. ضمن اینکه چنین دسترسی باید همزمان به کاهش اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی منجر شود. در حال حاضر بسیاری از کشورها با استفاده از وسایل نقلیه هوشمند میکروموبیلیتی، شبکه‌های حمل و نقل خود را بازآفرینی کرده و شهروندان را برای شهری زنده، قابل زندگی و پایدار آماده می‌کنند.
حمل و نقل پایدار چیست؟
حمل و نقل پایدار به روش‌های رفت و آمدی اطلاق می‌شود که کمترین آسیب و اثر منفی را به عناصر اجتماعی و زیست محیطی وارد کند. در این سیستم از وسایل نقلیه خاص برای برای حمل و نقل جاده‌ای، آبی یا هوایی استفاده می‌گردد. زیرساخت‌های مورد استفاده در این روش نیز از منابع انرژی تجدیدپذیر گرفته می‌شود. اما مهمترین بخش در حمل و نقل هوشمند و پایدار، استفاده از سیستم میکروموبیلیتی یا حمل و نقل خرد است.
میکروموبیلیتی، مکمل حمل و نقل عمومی
میکروموبیلیتی (یا وسایل نقلیه خرد) به شیوه‌ای از حمل و نقل گفته می‌شود که در آن وسایل نقلیه کوچک و سبک وزن برای استفاده فردی در سرتاسر شهر قرار می‌گیرد. در بازار میکروموبیلیتی، وسایل نقلیه معمولآ کمتر از 500 کیلوگرم وزن دارند. برخی از نمونه‌های حمل و نقل هوشمند و فناوری میکروموبیلیتی شامل موپد یا موتور برقی اشتراکی، دوچرخه برقی اشتراکی، اسکوتر برقی و هاوربرد می‌شوند.
تمرکز اصلی میکروموبیلیتی بر استفاده شهری و مسافت‌های کوتاه (8 کیلومتر) است. حمل و نقل میکروموبیلیتی علاوه بر سازگاری در ایجاد شهر هوشمند، جاذبه‌های کاربردی دیگری نیز دارد. مثلآ وسایل نقلیه خرد فضای کمتری برای پارکینگ اشغال می‌کنند. اجاره این وسایل همچنین هزینه پایین‌تری نسبت به دیگر شیوه‌های حمل و نقل دارد.
میکروموبیلیتی، راهکار سبز آینده
در حال حاضر نمونه‌های میکروموبیلیتی در بسیاری از مناطق دنیا در اختیار شهروندان قرار گرفته است. آمارها نشان می‌دهد که تاکنون افراد از این شیوه رفت و آمد استقبال خوبی به عمل آورده‌اند. مخصوصآ شهروندانی که طرفدار حمل و نقل پایدار و سازگار با محیط زیست هستند و به دنبال راهی اقتصادی برای رفت و آمد می‌گردند. این توجه به حدی بوده است که بسیاری از صاحبان مشاغل و سرمایه‌گذاران برای راه اندازی و ارائه انواع مختلفی از وسایل میکروموبیلیتی تلاش می‌کنند.
به عنوان مثال، اوبر در حال بررسی یک سرویس حمل و نقل کوچک است و تصمیم دارد تا به صورت آزمایشی دوچرخه‌ها و اسکوترهای برقی خود را برای تکمیل خدمات رانندگی به ناوگانش اضافه کند. “لایم”، “برد”، “Tier”، “Hellobike”، و “Lyft” برخی دیگر از محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین شرکت‌های میکروموبیلیتی هستند.
در کنار استارتاپ‌ها و مجموعه‌های تخصصی، شرکت‌های بزرگ فناوری مانند مایکروسافت، آمازون، گوگل و اپل با ایجاد نرم‌افزارها و خدمات ابری مورد نیاز برای حمایت از استارت‌آپ‌های شخصی و اشتراکی میکروموبیلیتی، فعالیت می‌کنند.
سخن آخر
رفت و آمد شهری پایدار در کنار زیرساخت‌های فنی، به یک تغییر ذهنی بزرگ هم نیاز دارد: وقتی که حمل و نقل با خودروهای شخصی جای خود را به انواع مختلف حمل و نقل اشتراکی می‌دهد. در حال حاضر هر روز شهرهای بیشتری در سراسر جهان به دنبال آشنا کردن شهروندان و استفاده از این فناوری جدید هستند. امروز میکروموبیلیتی به عنوان راهکاری برای بهبود جریان زندگی افراد، وضعیت کالاها، خدمات و در نهایت محیط زیست شناخته می‌شود.